برای پاسخ به این سوال که چرا سونوگرافی به ژل نیاز دارد باید ابتدا سونوگرافی را بشناسیم
روش کار سونوگرافی
سونوگرافی (US) یک فناوری تصویربرداری است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای مشخص کردن بافت بدن استفاده می کند. این روش مفید و قابل انعطاف در تصویربرداری پزشکی است و در مقایسه با روش‌های دیگر مانند رادیوگرافی معمولی یا CT، خصوصیات بیشتر و منحصربه‌فردی از بافت‌های بدن را ارائه می کند.
سونوگرافی به ویژگی‌های فیزیک آکوستیک (انعکاس، امپدانس، و غیره) برای مشخص کردن انواع مختلف بافت های بدن متکی است. فرکانس امواج صوتی مورد استفاده ی سونوگرافی در محدوده میلیون ها سیکل در ثانیه (مگاهرتز) است. این امواج صدا در محدوده بالاتر از فرکانس های شنیداری برای انسان است. گوش انسان تنها توانایی شنیدن صداهای در محدوده ی 20 هزار سیکل در ثانیه (20 کیلوهرتز) داراست.
یک مبدل سونوگرافی یک پالس را به بافت بدن می فرستد و سپس پژواک ساطح شده از آن را دریافت می کند. پژواک ها حاوی اطلاعات و کنتراست هستند. این روش شبیه به سونار مورد استفاده در کاربردهای دریایی است، اما این تکنیک در سونوگرافی پیچیده‌تر شده تا داده هایی کافی برای تشکیل یک تصویر دو بعدی فراهم کند.
چرا از سونوگرافی استفاده کنیم
مزایای این روش به دلایل زیر است:
- سونوگرافی از امواج صوتی غیریونیزان استفاده می کند و با سرطان زایی مرتبط نیست – این به ویژه برای ارزیابی بافت جنین و غدد جنسی مهم است.
- در اکثر مراکز، سونوگرافی راحت تر از روش های مقطعی پیشرفته تر مانند CT یا MRI در دسترس است.
- انجام سونوگرافی نسبت به CT یا MRI هزینه کمتری دارد
- بر خلاف CT/MRI انجام سونوگرافی ساده است
- سونوگرافی به پیشرفت هایی از جمله تصویربرداری سونوگرافی سه بعدی، الاستوگرافی تبدیل شده .
چرا از ژل سونوگرافی باید استفاده کنیم؟
دستگاه سونو گرافی پس از آن که پژواک امواج دریافت کرد ، شروع به تحلیل آن می کند. هر چه بازتاب قوی‌تر و اکو قوی‌تر منعکس شود بافت متراکم تری خواهیم داشت که این تراکم با رنگ سفید در تصویر برداری سونوگرافی نشان داده می شود. مقاومت هر بافت متفاومت است مثلا استخوان ها مقاومتی ندارند. اما هوا مقاومت بالایی دارد بنابراین، اگر از پروب سونورافی بدون ژل استفاده کنید، 99.9٪ امواج سونوگرافی در مرز هوا و بافت بدن منعکس می شود. در این صورت امواج سونوگرافی وارد بدن نمی شود.
برای حل این مشکل از ژل استفاده می شود. به عبارت دیگر، مقاومت صوتی دو محیط با استفاده از ژل برابر می شود، امواج اولتراسونیک بدون انعکاس به بدن منتقل می شود.
هدف دیگر ژل، نقش روانکاری است که دارد، هنگام انجام اسکن سونوگرافی، پروب به راحتی بر روی پوست حرکت میکند.
در هایفوتراپی نیز از امواج صوتی سونوگرافی استفاده می شود پس به این دلیل هایفوتراپی هم نیاز به ژل سونوگرافی دارد.
ژل سونوگرافی خطری ندارد؟
مواد تشکیل دهنده ژل سونوگرافی ( ultrasound gel) برای بدن انسان بی ضرر است و ژل را می توان به راحتی با آب یا دستمال کاغذی پاک کرد. عوارض نادر پوستی مانند درماتیت تماسی وجود دارد. همچنین گزارش شده است که در برخی موارد باکتری در ژل وجود دارد، بنابراین توصیه می شود در صورت استفاده از ژل در محل زخم یا در کودکان و نوزادان، فورا تمیز شود. در استفاده معمولی، دستورالعملی وجود دارد که برای ایمنی درب آن را محکم ببندید.
این ژل های سونوگرافی نه تنها برای پوست، بلکه برای روانکاری هنگام قرار دادن پروب در رکتوم در طول معاینه زنان و زایمان برای آزمایش پروستات مردانه نیز کاربرد دارد. به عبارت دیگر، ژل می تواند وارد بدن نیز انسان نیز شود.
کدام ژل سونوگرافی مناسب است؟
یکی از دقدقه های استفاده کنندگان نیز این است که ژل سونوگرافی خوب را نمیتوانند انتخاب کنند. پیشنهاد میکنیم از لینک زیر مقاله بررسی دو برند مطرح ژل سونوگرافی هپسان و ژل سونوگرافی پلی ژل را بخوانید.
